احـكام شركت

دادن مغازه بعنوان شركت:

سؤال 662 : زيد به عمرو مغازه اى مى دهد و عمرو در آن سرمايه مى گذارد و كار مى كند ، زيد از مغازه اجاره نمى گيرد ، آيا اگر عمرو هرچه با سرمايه كاركرد با زيد در منافع شريك باشند صحيح است ؟

جواب : شركت صحيح نيست و صاحب مغازه مستحق اجرة المثل مى باشد و مانعى ندارد كه بعداً با هم مصالحه نمايند .

تصرف شريك بدون اذن:

سؤال 663 : در صورتى كه مثلاً آسيابى متعلق به 3 برادر بوده و به جهتى از مشكلات دو برادر ناچار به ترك محل شده اند وكالت هم به برادر كوچكتر نداده اند آيا در غياب دو برادر ، برادر سومى حق فروش و تصرف در قيمت آن آسياب را دارد ؟

جواب : در فرض سؤال برادر كوچكتر فقط يك سوم آسياب را كه حق خودش است به طور مشاع مى تواند بفروشد ، اما دو سهم ديگر را كه حق دو برادر ديگر است شرعاً نمى تواند بفروشد .

سؤال 664 : چاه آب مشتركى وجود دارد كه يكى از دو شريك ، امتياز برق براى استفاده از چاه را به نام خود گرفته كه بدون رضايت شريك ديگر مى باشد ،

شريك ديگر حاضر است نصف مخارج امتياز برق را به شريك صاحب امتياز بپردازد و باهم از آب چاه توسط موتور استفاده كنند ، اما صاحب امتياز برق نمى پذيرد ، آيا صاحب امتياز برق بدون رضايت از شريك خود مى تواند از چاه استفاده كند ؟

جواب : در فرض سؤال كه چاه و لوله ها مورد شركت است ، هيچ كدام از دو شريك بدون رضايت شريك ديگر حق كشيدن آب را ندارد .

سؤال 665 : عده اى براى احداث چاه آب آشاميدنى پول داده اند . پس از احداث چاه ، شوراى محل آن را به جهاد سازندگى واگذار كرده است در حالى كه بعض از شركاء راضى به اين كار نبوده اند ، وضو و غسل اهالى روستا با آب اين چاه چه حكمى دارد ؟

جواب : در فرض سؤال چنانچه حتى يكى از شركاء اختصاصى احداث چاه ، قبل از افراز و تقسيم و تعيين سهم خود از نظر زمان راضى نباشد ، هيچ كس نمى تواند از آب آن چاه استفاده نمايد حتى خود شركاء ديگر در صورت عدم رضايت بعض مالكين و شركاء و چنانچه جميع شركاء راضى باشند كه مؤمنين استفاده شرب و وضوء و غسل نمايند در اين صورت جايز و صحيح است و چنانچه يك نفر از شركاء راضى نباشد بايد او را راضى نمايند .

فروش سهام به شريك:

سؤال 666 : اينجانب مالك 59 درصد سهام شركتى هستم . دو سال قبل بوسيله اظهار نامه اى به شريك خود اعلام نمودم قصد فروش سهام خود را دارم به دو شرط يكى چك بانكى تضمينى به حواله كرد اينجانب ، دوم تحويل چك به اينجانب ، و هيچ كدام از اين دو شرط توسط شريك و نه توسط وكيل شريك تحقق نيافت و تا به حال هيچ وجهى به من پرداخت نكرده ، در ضمن هيچ گونه مبايعه نامه يا قرارداد يا رضايت نامه جهت فروش سهام به ايشان نداده ام ، آيا آن شريك تنها به استناد اظهار نامه مشروط و مقيد كه شروط آن محقق نشده شرعاً حق دارد اينجانب را ملزم به انتقال سهام به ملك خود كند و اين اظهار نامه را بعنوان ايجاب بيع ازطرف اينجانب تلقى نمايد ؟

جواب : در فرض سؤال صحت معامله شما مشروط بوده به دو شرط و بنابر اظهار شما هيچ كدام از اين دو شرط محقق نشده است فلذا حق داريد كه آن را قبول نكنيد و طرف معامله شما حق الزام و اجبار شما را به قبول معامله ندارد .

فروختن مال الشركة بارضايت طرف:

سؤال 667 : زمين مسكونى رابه طور شركت با يكى از اقوام خريدارى كردم دو سال بعد به جهت ورشكستگى با رضايت شريك خود آن را فروختم ، اما به سبب عسر و حرج نتوانستم سهم الشركة شريك خود را بدهم كه مبلغ يكصد و ده هزار تومان بوده . چند دفعه شريك مراجعه كرد ولى با ديدن وضع مالى من سكوت كرد ، ده سال بعد به او اعلام كردم آماده پرداخت طلب شما هستم و با رضايت كامل علاوه بر اصل طلب اضافه اى هم مى دهم ، اما وى از قبول اين مبلغ خود دارى و اظهار نمود چون سكه فروخته و زمين را شريكى خريده حالا هم بايد بيش از اينها بگيرد . مستدعى است حكم الله را بيان فرماييد ؟

جواب : نظر به اين كه فروش سهم شريك با رضايت وى بوده همان قيمت فروش را شما بدهكار هستيد نه اضافه و اين كه او براى خريد زمين سكه طلا فروخته ربطى به اين معامله ندارد و چنانچه شريك شما مطالب بوده و شما كوتاهى كرده ايد ، بايد خسارت تنزل سهم الشركة او را جبران كنيد .